Kalverhouder Mouw uit Ermelo doet mee aan opkoopregeling LBV-plus

Met de beëindiging van hun kalverhouderij komt na 43 jaar een einde aan het Ermelose bedrijf van Henk en Nelie Mouw. Het besluit om mee te doen aan de landelijke opkoopregeling LBV-plus ging niet over één nacht ijs. ‘We doen het weloverwogen en zien dit als een kans, maar eenvoudig is het niet om de knoop definitief door te hakken. Het is echt wel even slikken.’

De laatste ronde kalveren staat in de stallen. Eind januari gaan de dieren weg en is de stal leeg. De handtekening voor deelname aan de LBV-plus-regeling is op 7 juni gezet. Vele koppels witvleeskalveren hielden ze in de stallen. ‘Als je uitgaat van 1,8 koppel per jaar, heb ik in totaal 78 koppels in de stallen gehad’, rekent Henk uit. Het bedrijf telt 800 kalveren. Voor Henk is kalveren houden een grote passie. ‘Het blijft genieten om me vol passie in te zetten om mooie en gezonde kalveren af te leveren die over de hele wereld als luxe vleesproduct gegeten worden.’

Alles voor het laatst

In het jaar 2000 namen Henk en Nelie het bedrijf, gelegen aan de noordzijde van de agrarische buurtschap Speuld, van Henks ouders over. Henk werkte al vanaf zijn 16^e mee op het kalverbedrijf waarmee zijn ouders in 1970 startten. Met hun gezin woonden ze tot die tijd in het buurtschap en ging Henk iedere dag op en neer naar het bedrijf. Ook Nelie hielp vaak mee met de opstart en altijd waar nodig. Ook de kinderen sprongen regelmatig bij. ‘Het is erg dubbel om te stoppen’, vertelt Henk (59). ‘Je weet dat na deze ronde de stal leeg is en leeg blijft. Gelukkig hebben we straks nog voldoende werk met  de sloop en alles wat daar bij komt kijken, maar het is vreemd om nu al te beseffen dat alles voor de laatste keer is. De laatste keer bloedprikken, de laatste keer de kalveren in de babyhokjes. Die zijn nu schoongemaakt en worden hier niet meer gebruikt. Dat is een raar besef. Januari komt snel dichterbij.’

Grond blijft eigendom

De Ermelose kalverhouders oriënteerden zich in 2022 op deelname aan een stoppersregeling van de provincie Gelderland. Dat geen van hun vier kinderen interesse heeft in voortzetting van het bedrijf, wisten ze al een tijd. Het bedrag waarmee de provincie kwam, viel hen tegen. Ze besloten de regeling aan zich voorbij te laten gaan, verder te boeren en het bedrijf over enkele jaren te verkopen. Henk: ‘We hebben het prima voor elkaar hier. De afgelopen jaren investeerden we flink in de automatisering van de stallen met een automatisch ruwvoer-systeem in 2014 en automatisch melkautomaat in 2018. We hebben het eigenlijk nog nooit zo makkelijk gehad. Ik zou best nog wel even door willen.’

Maar na een gesprek eind 2022 met Steven VanWestreenen over de mogelijkheden van Lbv-plus-regeling  besloten ze toch zich daarvoor in te schrijven. Omdat het bedrijf als piekbelaster is aangemerkt kwamen ze voor deze regeling in aanmerking. (zie kader). VanWestreenen maakte de berekeningen voor de stikstofuitstoot en op basis van de instapcriteria werd duidelijk dat het Ermelose bedrijf in aanmerking kwam. Voordeel van deze regeling vindt Henk dat de grond waarop de stallen staan in eigendom blijft, in tegenstelling tot de provinciale regeling.

Samen met VanWestreenen bekeken ze vervolgens de mogelijkheden om op deze locatie de bestemming te wijzigen van ‘agrarisch’ naar ‘wonen’. De gemeente Ermelo reageerde positief op de plannen. Ze kregen groen licht voor het realiseren van vijf bouwkavels: twee twee-onder-een-kap-woningen en een vrijstaande woning. Hun woning wordt omgezet van bedrijfswoning naar burgerwoning.

Functieveranderingswoningen

Namens van VanWestreenen is Jessica Schimmel als adviseur ruimtelijke ordening hun vaste aanspreekpunt in dit traject. De kalverhouders doorliepen twee procedures naast elkaar: de LBV-plus-regeling en de ruimtelijke procedure bij de gemeente Ermelo. De bouwplannen passen volgens de gemeente binnen de verschillende gemeentelijke beleidsstukken en het provinciaal beleid voor dit gebied. Ze schetst hoe een dergelijke aanvraag bij de gemeente in z’n werk gaat. ‘Het begint met het indienen van een principe-verzoek bij de gemeente waarin we aangeven dat Henk en Nelie overwegen te stoppen en na het slopen van de stallen bouwkavels willen realiseren. Bij de gemeente Ermelo heten dit ‘functieveranderingswoningen’’.  Vervolgens gaat er een inrichtingstekening naar de betreffende ambtenaren en komen daar vragen uit voort. Daarna laat het College zich adviseren en wordt besloten of de plannen akkoord zijn.’

Eenmalige kans

Henk en Nelie zijn zeer content met de advisering en begeleiding door VanWestreenen. ‘Het is een groots iets waar we mee bezig zijn. Het is ons pensioen waar het over gaat. Eerst heeft Steven van Westreenen en daarna heeft Jessica alles voor ons geregeld: de communicatie met de ambtenaren, de telefonische contacten, de benodigde onderzoeken, de bestemmingsplanprocedure en de landschappelijke inpassing. Er komt heel veel bij kijken. Dit kun je niet alleen. VanWestreenen heeft veel ervaring en gaat vakkundig te werk. En ze houden ons continu goed op de hoogte van de vorderingen en ontwikkelingen.’

VanWestreenen is al bijna 25 jaar ‘een bekend gezicht’ op het bedrijf. Henk: ‘Ze adviseren en begeleiden ons bedrijfsmatig al heel wat jaren. Het voelt vertrouwd en  wij weten gewoon heel goed wat we aan  ze hebben. Mede dankzij hen hebben we deze stap genomen. Het is geen makkelijk besluit, maar door hen zijn we gaan inzien dat dit een eenmalige kans voor ons is. Wat als het bedrijf over een paar jaar onverkoopbaar is? Deze regeling komt niet meer voorbij.’

Over LBV-plus

Door deelname aan LBV-plus (landelijke beëindigingsregelingen veehouderij met piekbelasting) krijgen de kalverhouders een vergoeding op basis van de te slopen meters van hun stallen. De Lbv-plus is voor veehouderijen met varkens, melkvee, kippen, kalkoenen of vleeskalveren die vallen onder de aanpak piekbelasting. Een veehouderij wordt in het kader van de regeling aangemerkt als piekbelaster wanneer de depositievracht 2500 mol N per hectare per jaar of hoger bedraagt op Natura-2000. Met de landelijke aanpak piekbelasting wil het kabinet de stikstofneerslag in de kwetsbare natuurgebieden terugdringen.

Onder de LBV-plus–regeling krijgen veehouders 120 procent van de gecorrigeerde vervangingswaarde van stallen en een marktconforme vergoeding voor productierechten uitgekeerd. Daarnaast wordt voor iedere vierkante meter te slopen stal wordt een vergoeding van 45 euro toegekend. Naast de LBV-plus was er ook de LBV-regeling. Deze regeling kon worden aangevraagd als de stikstofneerslag (stikstofvracht) van een veehouderijlocatie op minimaal één overbelast Natura 2000-gebied, of boven de drempelwaarde uitkomt. Onder de LBV-regeling krijgen veehouders 100% van de gecorrigeerde vervangingswaarde van stallen en een marktconforme vergoeding voor productierechten uitgekeerd. In tegenstelling tot de LBV+ wordt hier geen sloopvergoeding uitgekeerd.