Familie Bos uit Renswoude bouwt nieuwe melkveestal

De nieuwe melkveestal op het bedrijf van de familie Bos in Renswoude (UT) is sinds november vorig jaar in gebruik. Optimale looplijnen, twee ruime strohokken en twee melkrobots maken het bedrijf volledig up-to-date. „Het werkt prettig in de nieuwe stal. De melkproductie steeg sindsdien al met ruim 5 liter per koe naar ruim 33 liter. Er is eigenlijk niets waarover we niet tevreden zijn”, aldus de 29-jarige Henrik Bos.

Henrik is de vierde generatie op het melkveebedrijf in Renswoude, waar hij sinds zeven jaar met zijn ouders Agnes en Eep in maatschap zit. Zijn opa maakte de keuze om zich te specialiseren in melkvee en varkens, en de pluimveetak af te stoten. Die combinatie van beide takken is er nog steeds. Naast 75 melkkoeien heeft het bedrijf 2.500 vleesvarkens. Die stal, waar varkens volgens het 1 Ster Beter Leven concept worden gehouden, staat er sinds 2013. In een andere stal staan 45 stuks jongvee op stro. Henrik en Eep vinden de afwisseling tussen koeien en varkens prettig. „Het is makkelijk te combineren en wij zien het ook als een stukje risicospreiding”, zegt Henrik. Toch is hij meer een koeienboer. „Met koeien heb ik meer. Je bouwt er iets mee op, vind ik. Koeien zijn het mooiste wat er is.”

Al snel een klik
De wens voor de bouw van een nieuwe stal bestond al enkele jaren. De stal was veertig jaar oud, de koeien werden te groot voor de boxen, en hadden met regelmaat last van dikke poten. „We moesten er echt iets mee.” De eerste vergunningaanvraag dateert van eind 2018. De familie wilde het bouwblok efficiënter indelen, om voldoende ruimte te hebben voor de nieuwe stal. In het begin verliep die aanvraag moeizaam. Door goede ervaringen van collega-boeren in de buurt, kwamen ze met VanWestreenen in contact. Een eerste kennismaking vond plaats en dat beviel de familie meteen goed. „We hadden vrij snel een klik met Gert Jan Nap voor de milieuvergunning. Later kwam adviseur Stefan Koudijs met de bouwtekening. Dat zag er goed uit. Er werd direct doorgepakt. De plannen kwamen door Stefan in een stroomversnelling. Dat was prettig.”

Maatlat Duurzame Veehouderij
VanWestreenen verzorgde het hele traject omtrent de bouw: van de Nb-vergunning tot de bouwaanvraag en de sloopvergunning. Ook de landschappelijke inpassing werd opgepakt en uitgevoerd door VanWestreenen. Een kikkerpoel met een natuurlijke oever voor bevordering van de biodiversiteit is nog in aanleg. Aan de achterkant van het bouwblok worden nog laurier en een aantal bomen aangeplant. De stal voldoet aan de Maatlat Duurzame Veehouderij. Het beviel de familie dat de vaart er met hulp van VanWestreenen direct goed in zat, en dat het geheel uiteindelijk snel en soepel verliep. „Het is prettig dat je dan mensen om je heen hebt met verstand van zaken en waar je echt van op aan kunt”, aldus Eep.

Ruim, hoog en licht
Van de buitenkant gezien is de stal geen doorsnee stal. De prefab betonwanden zijn afgewerkt met grind in de kleur antraciet, waardoor het geheel een nette, landelijke uitstraling krijgt. Adviseur Stefan Koudijs vertelt daarover: „De familie had heel duidelijk een idee over hoe de stal er aan de buitenkant uit mocht komen te zien. Het totaalplaatje is zeker mooi geworden. Het oogt mooi en het is net even anders dan anders. Dat past bij de familie, zij hechten aan strak en verzorgd.” De binnenkant van de stal is ruim, hoog en licht. Door de nieuwbouw werd de stap naar automatisch melken gezet. Dat bevalt de melkveehouders meer dan goed. Na enkele maanden is het al nauwelijks meer nodig om koeien te halen. „Dat was vanaf de ingebruikname al het geval”, vertelt Eep. „De overgang verliep echt boven verwachting goed. Wij zijn dit voorjaar wel gewoon gestart met weiden en dat bevalt in combinatie met  robotmelken goed. De koeien kwamen er begin november in, en op 22 november namen we de robots in gebruik.”

Loonvoerder
De koeien hadden, ook vanwege de bouw, enkele maanden buiten gelopen. „Dus we waren benieuwd hoe dat ging. Voordeel is dat de robots niet overvol zitten. Met één robot zaten we te vol en dit geeft rust. De koeien worden nu gemiddeld drie keer per dag gemolken en de melkproductie heeft een flinke plus laten zien, van 28 kilogram naar ruim 33 kilogram. Ze kunnen
het goed aan, zo blijkt.” De melkveehouders leveren aan het Albert Heijn concept en ontvangen 5 cent bovenop de reguliere melkprijs. De koeien krijgen een gemengd rantsoen met onder meer aardappelpersvezel, maïs, gras en eigen geplette gerst. Een loonvoerder komt iedere dag voeren, met uitzondering van zondag. „Hij is ruim tien minuten bezig”, vertelt Eep. „Ook dat is nieuw, maar het bevalt ons goed. Op zaterdag voert hij voor twee dagen en ook dat werkt prima. We hebben met warme dagen geen last van broei.”

Efficiënte looplijnen
Een vaste mestschuif gaat iedere twee uur de stal door. De urine loopt in een put onder de vloer. De dikke fractie gaat naar twee putten achter de stal, met ruim voldoende capaciteit. Van daaruit gaat de mest naar de mestscheider. De biobedding wordt vervolgens in de boxen gebruikt. De vloer is de G6 van Swaans Beton. De koeien lopen goed op de vloer, bekappen is nauwelijks meer aan de orde, vertelt Henrik. Ook de strohokken bevallen goed. „We willen geen risico’s lopen met afkalven.” Wat ook goed bevalt in de ruime en lichte stal, zijn de prettige en efficiënte looplijnen. „Als we ’s avonds een laatste ronde doen, kan dat in schone kleren. De ruimtes bij de robots zijn ruim en netjes. Daar hechten wij waarde aan.”

Up-to-date
Ook in de toekomst houdt de familie Bos het bedrijf graag up-to-date. Henrik hoopt het bedrijf ooit over te nemen. Een hogere sleufsilo zou nog een keer wenselijk zijn, maar voor nu hebben ze voorlopig geen plannen. „Alles is naar tevredenheid, hier kunnen wij heel wat jaren mee vooruit”, vat Eep bondig hun gezamenlijke oordeel samen.

Bedrijfsgegevens
Maatschap Bos in Renswoude (UT) wordt gerund door Eep en Agnes Bos en hun zoon Henrik. De andere kinderen zijn Esther, Cornelieke en Marije.
> Het bedrijf heeft 75 melkkoeien, 2.500 vleesvarkens en heeft 60 hectare grond in gebruik, waarvan 23 hectare in eigendom

Bekijk hieronder een video van maatschap Bos.