Varkenshouderijtak op onderzoekscentrum van Cargill is klaar voor de toekomst

De bedrijfsopzet van het varkenshouderijgedeelte op het onderzoekscentrum van Cargill in Velddriel (Gld) is volledig vernieuwd. Twee nieuwe stallen zijn gebouwd, met veel aandacht voor klimaat, werkgemak en automatisering

Het innovatieve centrum richt zich op het uitvoeren van onderzoek met zeugen, biggen, vleesvarkens, vleeskuikens, leghennen en melkkoeien. Voorheen was dit het proefbedrijf van diervoederbedrijf Provimi. In 2011 werd Provimi overgenomen door het Amerikaanse Cargill Provimi. Alle producten en programma’s worden op deze plek getest voordat ze op de markt geïntroduceerd worden. Jaarlijks ontvangt het bedrijf tussen de drie- en vierduizend bezoekers van over de hele wereld. Om de varkenstak logischer en efficiënter neer te zetten, is de gust- en dragende zeugen-stal verbouwd en zijn twee stallen gesloopt en nieuw gebouwd: de kraamstal en de vleesvarkensstal. De kraamstal is sinds eind december in gebruik, de vleesvarkensstal zit nog in de laatste bouwfase. Halverwege oktober 2023 vinden in de nieuwbouw voerproeven plaats bij de vleesvarkens.

Goed werkbaar
In de nieuwe kraamstal is vanuit het zichtgedeelte goed te zien hoe de biggen en zeugen veel ruimte hebben in het kraamhok. Het grote raam geeft een goed beeld van hoe de dieren bewegen, drinken bij de zeug en uit de melkcupjes in het kraamhok, en zich terugtrekken in de biggenbak met lamp.
Iets verderop is een centrale melkkeuken gebouwd, waar met twee melklijnen de kunstmelk naar de afdelingen gaat. De inrichting van de dekstal ernaast is overgenomen uit de voormalige stal. Edwin Looijaard, maintenance officer/safetymanager op het innovatiecentrum, kijkt tevreden rond als hij vanuit de zichtruimte de stal in kijkt. „Deze kraamstal voldoet aan alle nieuwe eisen en heeft zelfs nog meer ruimte voor de dieren dan verplicht is. Onze insteek bij de nieuwbouw was dat het vooral goed en makkelijk werkbaar moet zijn voor de medewerkers, die veel bij en met de dieren doen.”

Naar twintig biggen
In de nieuwe stal is gestart met een volledig nieuwe veestapel. Voorheen waren het Topigs 20 zeugen, nu is gekozen voor een nieuwe zeug, de TN70. Het aantal biggen per zeug is nu nog vijftien gemiddeld, maar het doel is richting de twintig levend geboren biggen te groeien. „Deze biggen zijn tweedeworps. We zien langzaam vooruitgang in het aantal levend geboren en gespeende biggen”, licht Looijaard toe. Ook over het klimaat in de stal is hij tevreden. Het systeem is als een soort grondbuisventilatie. Lucht die de stal binnenkomt, gaat eerst door tunnels onder de stal door. Voordat de lucht de stal in gaat, wordt de lucht op een natuurlijke manier afgekoeld of opgewarmd, afhankelijk van de tijd van het jaar. „In de winter wordt de lucht er opgewarmd en in de zomer afgekoeld. Sinds de ingebruikname van de stal in december 2022 hebben we al de helft aan gas gereduceerd. Dat overtreft alle verwachtingen.” Voordeel van het systeem is dat het klimaat goed geregeld kan worden. „De temperatuur is vrij constant. Vaak wordt met buizen gewerkt, maar wij hebben voor beton gekozen. We hebben niet te maken met condens dat ontstaat bij het koelen van de lucht, want beton neemt vocht op. Dit komt het klimaat in de stal ten goede”, aldus Looijaard.

In alle stallen is ledverlichting aangebracht. En op de kraamstal liggen zonnepanelen, waardoor de varkenstak van het proefcentrum volledig zelfvoorzienend is. Zestien voersilo’s
Naast de kraamstal wordt de laatste hand gelegd aan de nieuwe vleesvarkensstal. Elektriciens en loodgieters zijn nog druk bezig om de puntjes op de i te zetten. De zestien voersilo’s achter de stal worden gekoppeld aan de voerinstallatie. Het aantal silo’s verraadt dat op het proefcentrum voeronderzoek plaatsvindt. In deze stal zijn twee afdelingen met 24 hokken gebouwd.
De hokken zijn ook weer ruim opgezet met 1,35 vierkante meter ruimte per varken. Op dit moment staan er vier varkens in een hok, maar officieel mogen er zes in. „In deze stal kunnen de varkens tot de slacht gehouden worden, dus van 25 tot 120 kilogram”, aldus Looijaard. In deze stal is deurgangventilatie toegepast. De bedoeling is dat op termijn ook bijvoorbeeld hittestress-proeven gedaan worden. „De Aziatische markt vraagt daar om. We kunnen hier de effecten van voeropname tijdens hittestress bij de dieren monitoren.”

Rust in de stal
In de dragende zeugen stal, die niet verwarmd wordt, zijn de dieren in vier groepen van 28 zeugen gehuisvest. Voorheen werden de zeugen in boxen gehouden. In de stal zijn vier voerstations geïnstalleerd, waarvan eentje apart voor de gelten. Vanuit de hoger gelegen zichtplek is meteen duidelijk dat er rust heerst in de stal. De groepen dragende zeugen liggen rustig  en kijken nauwelijks naar elkaar om. „De gelten hebben een eigen aanleerstation, ze leren door de poortjes te gaan. Op die manier blijft het rustiger in de stal. Dat is belangrijk, want de dragende zeugen moeten zorgen voor voldoende biggen om voeronderzoek mee te kunnen doen.”

Ook pluimvee en rundvee
Niet alleen voor het varkenshouderijdeel verzorgt VanWestreenen de benodigde vergunningen en tekeningen. Het adviesbureau is sinds vele jaren ook betrokken bij de ontwikkelingen en vernieuwingen in de pluimvee en rundveetak op het innovatiecentrum. In 2016 werd met medewerking van Theo van den Brink van VanWestreenen een nieuw kantoorpand gebouwd,
en bij vijf stallen een aparte gang, waardoor de bezoekers de dieren door de ramen kunnen zien. Op deze manier komen ze niet meer in aanraking met de dieren en het personeel in de stallen. „We willen onveilige situaties en de kans op verspreiding van dierziekten natuurlijk zoveel mogelijk voorkomen. Theo heeft ook hierbij uitstekend met ons meegedacht. Nog iedere dag zijn we tevreden met het resultaat”, aldus Looijaard.

Betrouwbare specialist
In 2017 werden twee pluimveestallen vernieuwd met medewerking van VanWestreenen. Looijaard geeft aan met Theo een betrouwbare specialist te hebben, die betrokken en vakkundig is. „Wij werken prettig samen. Omdat Theo hier al jaren komt als adviseur, kent hij het bedrijf goed en weet hij wat er speelt en wat de wensen zijn. Het contact over en weer is makkelijk.
Theo reageert snel en heeft altijd de meest actuele kennis over wet- en regelgeving paraat. VanWestreenen maakt de tekeningen en regelt het vergunningentraject van A tot Z. We spreken dit samen door. En als het op de projectuitwerking en de bouw aan komt, neem ik het stokje over. Maar tussendoor schakelen en overleggen gebeurt dan ook nog vaak. De lijntjes zijn kort en dat werkt prettig.” Een volgende stap is de vernieuwing van de koeienstal. „Deze stal dateert uit 2014. We willen er graag iets mee. Ook dan zullen we zeker weer een beroep doen op VanWestreenen”, aldus Looijaard.